یکی از شاخصههای امنیت غذایی بحث سلامت محور بودن مواد غذایی است، موضوعی که اهمیت زیادی دارد به این دلیل که غذای ناسالم با به خطر انداختن سلامت افراد جامعه، پیامدهای بسیاری به همراه داشته و هزینههای بسیاری بر دوش دولت تحمیل میکند. برخی از پیامدها عبارتند از: افزایش هزینه های درمانی به علت ابتلاء به انواع بیماری ها و مسمومیت های ناشی از غذای آلوده، ایجاد بیماری و مرگ و میر، پیامدهای سیاسی و اجتماعی به دلیل به مخاطره افتادن سلامت جامعه.
در عصر حاضر اهمیت دستیابی به امنیت غذایی بارها در مجامع بینالمللی مورد تأکید قرارگرفته است و برنامهریزیهای آموزشی و حتی ارائه کمکهای مالی به کشورهای نیازمند در رسیدن به این مهم هم در نظر گرفته شده است.
برای مثال، بانک جهانی بهعنوان یکی از منابع اصلی تأمین مالی پروژههایی که دارای اهمیت بینالمللی هستند امنیت غذایی را دسترسی همه مردم در تمام اوقات، به غذای کافی برای داشتن یک زندگی سالم تعریف میکند. سه عنصر موجود بودن غذا، دسترسی به غذا و پایداری در دریافت غذا محورهای اصلی این تعریف هستند که موجود بودن غذا شامل میزان مواد غذایی در مرزهای ملی از طریق تولید داخلی و واردات مواد غذایی است و مفهوم دسترسی به غذا نیز دسترسی فیزیکی و اقتصادی به منابع، جهت تأمین اقلام غذایی موردنیاز جامعه و پایداری در دریافت غذا، ثبات و پایداری دریافت ارزشهای غذایی موردنیاز جامعه به شمار میرود.
امنیت غذایی در جهان به دلایلی از جمله افزایش گرسنگی در جهان، عدم وجود تعادل در رژیم غذایی روزانه افراد( افزایش بیماریهای مرتبط با رژیم غذایی ازجمله چاقی، بیماریهای قلبی و دیابت) و تولید غذا، نابودی محیط زیست و طبیعت(کاهش تولید محصولات غذایی به دلیل محدود کردن محصولات غذایی، فعالیتهای نادرست کشاورزی، مشکلاتی مانند فرسایش خاک، آلودگی آب، انتشار گازهای گلخانهای و از بین رفتن تنوع زیستمحیطی) دستخوش چالش شده است.
برای دستیابی به امنیت غذایی در یک کشور، سازمانها و نهادها باید با هم همکاری داشته باشند و سازمانی خاص مسئولیت نظارت بر امنیت غذایی را بر عهده داشته باشند که با تولیت این نهاد، تمامی این سازمانها و نهادها در راستای تولید یا واردات مواد و محصولات غذایی، آموزش و تبلیغ و آگاهی دادن به جامعه و سیاست گذاریهای کلان اقتصادی ایفای نقش کنند.
این سازمان متولی باید درخصوص نوع مواد غذایی، میزان و قیمت آنها همیشه مطلع بوده و بررسی نماید که همه مردم از نظر فیزیکی به این غذا دسترسی و قدرت خرید داشته باشند. این سازمان در صورت بروز بحران باید زنگ خطر را به صدا در آورد و اندازه گیری این امنیت را بر عهده بگیرد.
در سال 2007 ایران توانست به خودکفایی 96 درصدی در تولید، دست یابد اما به دلیل وجود مشکلات ساختاری نظیر ضعف در حمل و نقل، نگهداری و انبارداری محصولات غذایی در این زمینه دچار ضرر و زیان شدیم.
آمارهای ارائه شده از سوی مسئولان نشان میدهد که در کشور ما مشکلی از نظر تأمین مواد غذایی و تولید محصولات کشاورزی وجود ندارد و دسترسی مردم به غذا و منابع آن محدود نمیباشد و نقایص موجود بیشتر در بخش کیفیت محصولات و نحوه توزیع آن است.
قطعا تصمیم گیری های اصولی و ارائه راهکارهای اجرایی در مقابله با این مشکلات، از جانب نهادهای ذی ربط، کمک بزرگی به دستیابی به این مهم، به طور کامل خواهد کرد.
در همین خصوص سید جواد ساداتینژاد در تازه ترین نشست مشترک اعضای کمیسیون آب، منابع طبیعی و محیط زیست گفت: وزارت جهاد کشاورزی به معنی واقعی وزارت امنیت غذایی شده است، بدان معنی که همه چیز در اختیار این وزارتخانه قرار گرفته و البته این کار را سختتر کرده و قطعا با مدیریت واحد شرایط بهتری را برای تأمین سفره مردم ایجاد کرده است.
امید است با تحقق شعار سال تولید اشتغال آفرین و دانش بنیان و استفاده از ظرفیتهای بی بدیل بخش کشاورزی، شاهد اتفاقات مثبت و روشنی در این حوزه باشیم و دستیابی کامل به امنیت غذایی برای تمامی آحاد جامعه در آیندهای نزدیک فراهم شود.
اعظم صفایی/کشاورزان پرس
ثبت نظرات و دیدگاه شما