یک تحلیلگر اقتصادی:

آورده کشاورز جهت تجهیز زمین‌های کشاورزی منوط به افزایش بهره‌وری شود

افزایش سرانه مصرف آب در جهان با توجه به خشکسالی و کمبود منابع آبی، تهدیدی جدی محسوب شده و سازمان‌های جهانی همواره هشدار داده‌اند که این بحران در آینده، خطر قحطی وسیع و چشمگیری را به همراه خوهد داشت؛ در کشور ما بر طبق آمارهای غیر رسمی ، بخش عظیمی از مصارف آب مربوط به بخش کشاورزی است و آمارهای ضد و نقیضی در این خصوص ارائه می‌شود؛ برخی سرانه مصرف آب در بخش کشاورزی را حدود 80 درصد و عده‌ای از کارشناسان این رقم را 65 درصد معرفی کرده اند. موضوعی که فارغ از این آمار، تبعات ناگواری بر اقتصاد بخش کشاورزی داشته و به دنبال آن امنیت غذایی کشور را تهدید می‌کند.

در همین رابطه دکترعبدالمجید شیخی، تحلیلگر مسائل اقتصادی در گفتگو با کشاورزان پرس اظهار داشت: موضوع خشکسالی و کمبود منابع آبی، نیازمند ارائه راهکارهای اصولی است. اولین راهکار این است که کشاورزی ما در زمینه مدیریت مصرف آب باید از تجهیزات آبیاری نوین کمک گرفته و کشت غرقابی را به کشت‌های گلخانه‌ای تبدیل کند؛ آبیاری تحت فشار، آبیاری بارانی، قطره‌ای، نواری و کوزه‌ای از جمله روش‌های نوین آبیاری است که معمولا پیشنهاد می‌شود و قادر است مصرف آب را تا حدود یک چهارم کاهش ‌دهد.

وی افزود: دولت مصوبه دیگری در این رابطه دارد که ابزار خوبی برای کنترل مصرف آب است؛ بر اساس این مصوبه کشاورزان برای تجهیز زمین‌های کشاورزی به آبیاری نوین باید 15 درصد آورده را بیاورند تا دولت 85 درصد آن را تأمین کند. آورده کشاورز در این مصوبه باید به بعد از افزایش بهره‌وری منوط شود تا هم مصرف آب کاهش پیدا کند و هم با انتقال فناوری، تولید افزایش یابد کشاورزان از محل درآمدها می‌توانند آورده را به صورت قسطی، تأمین کنند. این کار قابل انجام است و از طریق آن اکثریت زمین‌های کشاورزی، تحت پوشش تجهیزات آبیاری نوین قرار خواهند گرفت.

این استاد دانشگاه گفت: مصارف صنعتی بهتر است به استفاده از پساب‌های صنعتی شهری منوط شود و آبومان مصارف شرب شهری هم باید پلکانی شود تا بتوان افراد پرمصرف را جریمه کرد و برای افراد کم مصرف بخشودگی ایجاد کرد. کما اینکه ما در مصرف برق هم این کار را کرده‌ایم.

وی در ادامه بیان کرد: برای افزایش تولید آب در کشور، باید دقت کنیم که بین تولید انرژی و آب یک رابطه یک به یک برقرار است؛ یعنی سیاست‌های تولید، توزیع، مهار ومصارف آب را نباید مجزا از تولید انرژی مطرح کرد. لذا باید جایگزینی صورت بگیرد و به جای اینکه برق را از نیروگاه‌های برق آبی تهیه کنیم بهتر است به سمت تولید برق از طریق انرژی‌های تجدید پذیر برویم.اگر این اقدام انجام شود می‌توان از انرژی‌های تجدیدپذیر هم برق تهیه کرد و هم آب را تولید کرده و در مناطق مختلف به مصارف تخصیص داد.

شیخی با اشاره به این موضوع که می‌توان از گازهایی که همراه با استخراج نفت، هدر می‌رود و در مشعل‌های چاه‌ها، سال‌ها می‌سوزد برای تولید آب شیرین در کنار خلیج فارس و دریای عمان استفاده کرد، اظهار داشت: بهتر است این آب شیرین را به مناطق خشک و نیمه خشک بخصوص استان‌های جنوبی منتقل کرد و علاوه بر این می‌توان در دریای خزر هم آب شیرین کن نصب کرده و آب را به جنوب رشته کوه البرز،خصوصا استان‌هایی نظیر سمنان و خراسان جنوبی و قم انتقال داد.

این استاد دانشگاه در انتها گفت: ضروری است یک بسته سیاستی یکدست برای تولید انرژی، آب و مهار وذخیره‌سازی آب و تولید وتوزیع ومصارف برق داشته باشیم تا همزمان بتوانیم با کمک این بسته با هماهنگی دستگاه‌ها، این مشکلات را برطرف کنیم، این موضوع انجام شدنی است تنها نیاز به کمی همت و تلاش جهادی دارد.

گفتگو: اعظم صفایی

آبیاری نوین