یک کارشناس تغذیه با اشاره به مضرات استفاده زیاد از روغن گفت: در سالهای اخیر میزان استفاده از روغن در تبلیغات و حتی برنامههای آشپزی تلویزیون افزایش یافته است و با توجه به اینکه استفاده بیش از اندازه از روغن، ضررهای زیادی برای فرد دارد، اطلاعرسانی از طریق رسانهها بهخصوص صدا و سیما میتواند در اصلاح الگوی غذایی مردم نقش مهمی ایفا کند. باید به این نکته توجه شود که چربیها و روغنهای خوراکی، نقش مهمی در حفظ سلامت افراد دارند. درست است که نمیتوان آنها را بهطور کامل حذف کرد، ولی اگر زیاد مصرف شوند، عوارض زیادی خواهند داشت.
ازیلا انصاری در گفتوگو با کشاورزنا به نقل از روستانیوز افزود: روغن نباتی و روغنهایی که بهصورت مستقیم مصرف میشوند، روغنهای مرئی هستند و روغنهای نامرئی در مواد غذایی همچون لبنیات، گوشت و... بهصورت غیرمستقیم و همراه با ماده غذایی اصلی وارد بدن میشوند. افراد ۳۰درصد انرژی دریافتی روزانه خود را از روغنها کسب میکنند که باید سعی کنیم ۲۰درصد این روغنها را از اسیدهای چرب اشباع و ۱۰درصد را از اسیدهای چرب امگا۶ تأمین کنیم و مصرف روغنهای هیدروژنه را به حداقل برسانیم. در روغنهای نباتی که کاملاً سفت و جامد هستند، میزان اسیدهای چرب اشباع بالاتر است و در فرآیند هیدروژناسیون، اسید چرب ترانس نیز تولید میشود.
وی ادامه داد: مصرف بیش از اندازه روغنهای جامد باعث بروز چاقی، افزایش کلسترول بد خون (LDL) و بالا رفتن فشار خون شده و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی و همچنین برخی از سرطانها ازجمله سرطان سینه، روده بزرگ و پروستات را نیز افزایش میدهد.
کدام روغنها برای سلامتی ضرر کمتری دارند؟
انصاری در پاسخ به این سؤال که کدام روغنها برای سلامتی ضرر کمتری دارند، خاطرنشان کرد: برای طبخ غذا باید از روغن مایع و برای سرخ کردن حتماً از روغن مایع مخصوص سرخ کردن که نسبت به روغن مایع معمولی پایداری حرارتی بیشتری دارد، استفاده کرد. حرارت بالا باعث تولید ترکیبات سمی و سرطانزا در روغن میشود و حتی نباید از روغنهایی چون روغن زیتون به بهانه مفید بودن، برای سرخ کردن استفاده کرد. از روغن سرخکردنی هم در یک روز دو تا سهبار و در فاصله زمانی کوتاهمدت میتوان استفاده کرد، اما استفاده بیشتر بسیار خطرناک است و روغن حرارتدیده و استفاده شده را برای مصارف بعدی نباید نگه داشت.
این کارشناس تغذیه اضافه کرد: برای مصرف معمول هم بهتر است از روغن مایع استفاده شود. روغنهای مایع فاقد اسیدهای چرب اشباع شده و ترانس هستند و نسبت به روغن جامد ارجحیت دارند، ولی درصورت نیاز به روغن جامد، توصیه میشود از روغنهای نباتی نیمهجامد که حاوی مقادیر کمتر اسیدهای چرب اشباع و ترانس هستند، استفاده شود.
انصاری افزود: روغن ذاتاً محصولی است که مصرف آن برای سلامتی مضر است و ادعاهایی که در رابطه با حاوی امگا۶، امگا۹ و آنتیاکسیدانهای طبیعی بودن، عدم عوارض قلبی و عروقی و... عنوان میشود، بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد. با توجه به اینکه در کشور ما مردم با آگاهی از مضرات روغن، به استفاده از آن گرایش دارند، شاید بهتر است روی کمتر مضر بودن این محصول تمرکز بیشتری داشته باشیم. در این بین نباید از نظارتهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم غافل بود. نبود کنترل دقیق بر ادعاهای تبلیغاتی مواد غذایی، از مشکلاتی است که باید توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی رفع شود.